تأثیر تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی در ایران

این مقاله به بررسی تأثیر کوتاه­مدت و بلندمدت تحقیق و توسعه‌ی داخلی و تحقیق و توسعه‌ی خارجی (از کانال­های واردات کالاهای سرمایه­ای و سرمایه­گذاری مستقیم خارجی) بر رشد اقتصادی، با به کارگیری مدل‌های رشد درون‌زا و آزمون کرانه­ها طی دوره‌ی زمانی 1386-1351 در ایران می­پردازد. نتایج آزمون کرانه­ها وجود رابطه‌ی بلندمدت میان متغیرهای هر دو مدل رشد که در آن‎ها تحقیق و توسعه‌ی وارداتی به ترتیب از کانال­های واردات کالاهای سرمایه­ای و سرمایه­گذاری مستقیم خارجی در نظر گرفته شده است، را تأیید می­کند. بر اساس نتایج این آزمون رابطه‌ی بلندمدت میان متغیرها در مدل دوم نسبت به مدل اول قوی­تر می‌باشد. در مدل اول تأثیر بلندمدت تحقیق و توسعه‌ی وارداتی از کانال واردات کالاهای سرمایه­ای بر رشد اقتصادی معنادار نبوده و علامت ضریب آن نیز مطابق انتظار نمی­باشد، بنابراین می­توان گفت که در دوره‌ی مورد بررسی، ایران مؤفق به جذب تحقیق و توسعه‌ی خارجی از کانال واردات کالاهای سرمایه­ای نشده است. در مدل رشد دوم، تأثیر بلندمدت تحقیق و توسعه‌ی داخلی و تحقیق و توسعه‌ی خارجی از کانال سرمایه­گذاری مستقیم خارجی، بر رشد اقتصادی مثبت بوده است و در سطح معنی‌دار 5 درصد پذیرفته می­شود. طبقه­بندی JEL: O39, O49